Overgewicht is een steeds groter wordend probleem onder huisdieren. Naar schatting is bijna de helft van alle honden en katten in Nederland te zwaar. Dat lijkt misschien onschuldig, maar overgewicht kan leiden tot serieuze gezondheidsproblemen zoals diabetes, gewrichtsklachten, hartproblemen en een kortere levensverwachting. In dit artikel leggen we uit hoe je overgewicht bij je huisdier herkent en wat je concreet kunt doen om je dier op een verantwoorde manier te laten afvallen.
Hoe weet je of je huisdier te zwaar is?
Bij katten en honden is het niet altijd makkelijk om te zien of ze te zwaar zijn. De meeste baasjes wennen aan het uiterlijk van hun dier, waardoor overgewicht vaak pas laat opvalt. Let daarom op de volgende signalen:
- De ribben zijn moeilijk te voelen
- Taille en buiklijn zijn niet zichtbaar
- Je huisdier hijgt snel of beweegt minder
- De vacht is moeilijker te verzorgen (katten)
Twijfel je? Je dierenarts kan helpen met een lichaamsconditiescore (BCS).
Oorzaak: te veel voer, te weinig beweging
De belangrijkste oorzaak van overgewicht bij huisdieren is een langdurige disbalans tussen energie-inname en energieverbruik. Simpel gezegd: je dier krijgt meer calorieën binnen dan het dagelijks verbrandt. Deze overtollige energie wordt opgeslagen als vet.
Vaak ligt dit aan meerdere factoren tegelijk. Veel huisdieren krijgen te veel voer, worden tussendoor verwend met snacks of restjes van tafel, en bewegen te weinig. Dit speelt vooral bij dieren die binnenshuis leven of weinig worden uitgelaten. Ook verandert het metabolisme na een sterilisatie of castratie: het energieverbruik daalt, maar de eetlust blijft vaak gelijk of neemt zelfs toe.
Daarnaast kunnen medische aandoeningen, zoals een traag werkende schildklier, bijdragen aan gewichtstoename. Dit komt vooral voor bij oudere dieren. Het is dus belangrijk om niet alleen naar voeding te kijken, maar het totale plaatje te beoordelen.
Oplossing 1: voer aanpassen
Een eerste stap is het aanpassen van het voer. Kies voor een speciaal licht verteerbaar dieetvoer met minder calorieën, zoals Royal Canin Satiety Support of Hill’s Metabolic. Dit soort voer helpt je huisdier een verzadigd gevoel te geven terwijl het minder calorieën binnenkrijgt. Verminder nooit zomaar de hoeveelheid van het gewone voer, want dat kan leiden tot tekorten aan voedingsstoffen.
Weeg het voer nauwkeurig af met een maatbeker of keukenweegschaal, en geef het in vaste porties – bijvoorbeeld twee of drie keer per dag. Laat geen eten de hele dag staan, want dat nodigt uit tot overeten. Een voerpuzzel of een interactieve eetbak kan het eettempo vertragen en mentale stimulatie bieden.
Extra tip: noteer dagelijks de hoeveelheid voer en het gewicht van je huisdier. Zo kun je de voortgang objectief volgen en tijdig bijsturen als dat nodig is.** noteer dagelijks de hoeveelheid voer en het gewicht van je huisdier. Zo kun je de voortgang objectief volgen en tijdig bijsturen als dat nodig is.: noteer dagelijks de hoeveelheid voer en het gewicht van je huisdier. Zo kun je de voortgang objectief volgen en tijdig bijsturen als dat nodig is.
Oplossing 2: snacks beperken of vervangen
Snacks zijn vaak onverwachte dikmakers. Zelfs een paar koekjes per dag kunnen het verschil maken tussen afvallen of aankomen. Beperk snacks dus tot een minimum of kies voor gezondere alternatieven, zoals wortelschijfjes (voor honden), of kattensnoepjes met een laag vetgehalte. Er zijn ook speciale ‘light’ snacks op de markt.
Een handige aanpak is om snoepjes af te trekken van de totale dagelijkse voerhoeveelheid. Geef je normaal 100 gram brokken? En geef je 10 gram aan snoepjes? Dan trek je dat af van het normale rantsoen.
Belonen zonder calorieën: belonen hoeft niet altijd met voedsel. Veel huisdieren reageren net zo enthousiast op een aai, spelletje of een paar minuten extra aandacht. Maak daar gebruik van!** belonen hoeft niet altijd met voedsel. Veel huisdieren reageren net zo enthousiast op een aai, spelletje of een paar minuten extra aandacht. Maak daar gebruik van! bovendien niet altijd met voedsel. Veel huisdieren reageren net zo enthousiast op een aai, spelletje of een paar minuten extra aandacht. Maak daar gebruik van!
Oplossing 3: meer bewegen
Meer bewegen is cruciaal om vet te verbranden en spieren te behouden. Voor honden kun je langere wandelingen inplannen, variëren in tempo of nieuwe routes kiezen. Speel ook vaker: met een bal, frisbee of zelfs denkspelletjes. Beweging hoeft niet intensief te zijn, maar wel regelmatig.
Voor katten kun je beweging stimuleren met interactief speelgoed, zoals hengels, laserlichtjes of een krabpaal met meerdere niveaus. Meerdere korte speelmomenten per dag zijn effectiever dan één lang.
Let op bij oudere dieren: bouw de beweging rustig op, zeker als je huisdier overgewicht of gewrichtsproblemen heeft. Forceer niets en stop als je merkt dat je dier vermoeid of stram wordt. Plezier en veiligheid staan voorop.** zorg bij oudere of minder fitte dieren altijd voor een rustige opbouw. Beweging moet leuk zijn, geen straf. Dwing je dier nooit, maar moedig aan en beloon inspanning met aandacht of spel. of minder fitte dieren altijd voor een rustige opbouw. Beweging moet leuk zijn, geen straf. Dwing je dier nooit, maar moedig aan en beloon inspanning met aandacht of spel.
Oplossing 4: houd het vol en wees geduldig
Afvallen gaat langzaam. Verwacht geen wonderen in een week. Een gewichtsverlies van 1-2% van het lichaamsgewicht per week is ideaal. Houd het gewicht bij met een weegschaal en noteer de voortgang.
Wees consequent, betrek alle gezinsleden en pas het plan indien nodig aan. Vraag eventueel begeleiding van een dierenarts of gewichtscoach voor huisdieren.
Conclusie: jouw dier, jouw verantwoordelijkheid
Overgewicht bij huisdieren is een serieus probleem, maar het is gelukkig goed aan te pakken met de juiste inzet. Door het voer aan te passen, beweging te stimuleren en bewuster om te gaan met snacks, help je je huisdier op een gezonde manier af te vallen. Het resultaat? Een fitter, vrolijker en gezonder dier met een langere levensverwachting.
Wil je hulp bij het kiezen van geschikte producten? Op Bol.com vind je onder andere:
- Royal Canin Satiety Support Hond/Kat
- Hill’s Metabolic Weight Management
- Voerpuzzels en interactieve eetbakken
Let op: laat een afvalplan altijd begeleiden door een dierenarts als je twijfelt of als je huisdier al gezondheidsproblemen heeft.
